04-11-2008

Zo was oktober

Herfst, zomer en winter ineen

Herfstmaand oktober was een maand met vele gezichten. De drie decades gaven alle drie een heel ander weerbeeld. Zo begon de maand herfstig, met veel wind en neerslag, bij een lage temperatuur. Daarna brak een periode aan met fraai weer. De nazomer kwam weer terug, maar op het einde van de maand zette de winter in. Ondanks het nog vrij warme
zeewater zakten de temperaturen vanaf de 28e tot de 31e onder het vriespunt. Dat belooft misschien nog wat voor de winter, aangezien de herfsttemperatuur een aardige schatter is voor de wintertemperatuur. Want na september was ook oktober kouder dan gemiddeld:

Uithoorn: 10,0 (10,6)
De Bilt: 10,1 (10,3)

Temperaturen in graden C

Daarmee was oktober opmerkelijk koud in Uithoorn, waar het in deze tijd van het jaar juist beduidend warmer zou moeten zijn dan in het binnenland. In Uithoorn zat de gemiddelde maandtemperatuur keurig tussen de extreme waarden:

Minimum: 0,0 (30e)
Gemiddelde: 10,0
Maximum: 20,0 (13e)


In De Bilt lagen de extreme waarden wat verder uit elkaar:

Minimum: -1,9 (29e en 30e)
Gemiddelde: 10,1
Maximum: 21,2 (13e)


Zodoende telde oktober één warme dag in De Bilt. Er zat een behoorlijke spreiding in de temperaturen; de standaarddeviatie van de minimum-, maximum- en gemiddelde temperaturen was erg hoog. Vooral de SD van de minimumtemperaturen was met 4,08 zeer hoog. Oktober had hele zachte nachten, maar ook enkele koude.

De eerste decade was erg herfstig. Het weer was eind september opeens flink verslechterd en dat kreeg in oktober een vervolg. De gemiddelde etmaaltemperatuur was ruim een graad lager dan het langjarige gemiddelde. In Uithoorn viel er in de eerste vijf dagen veel regen. De vijfde was met 18 mm neerslag heel erg nat.
Daarna was er een periode met mooier weer. Deze duurde ongeveer tot en met de veertiende. Daarna werd het weer kouder en somberder. Na een buiig begin van de laatste decade sloeg opeens de winter toe. De eerste nachtvorst: de winter is begonnen!

Gemiddelde temperaturen oktober 2008 (De Bilt)

Periode, dagmaximum, dagminimum, etmaalgemiddelde
1-10, 14.50, 6.63, 10.86
11-20, 16.37, 9.02, 12.58
21-31, 11.01, 2.75, 7.10

De eerste decade was een dikke graad kouder dan normaal, de tweede decade was ruim twee graden warmer dan normaal en de laatste decade was bijna twee graden kouder dan normaal. Hierdoor kwam het maandgemiddelde iets onder het langjarige gemiddelde te liggen. Daarmee is oktober de tweede achtereenvolgende maand die kouder is dan gemiddeld. De opwarming van de aarde is in Nederland minder duidelijk in het najaar dan in het voorjaar. Hieronder een lijst met maandgemiddeldes van de laatste zes oktobers in Uithoorn:

2003 7,9
2004 11,5
2005 14,1
2006 13,6
2007 10,5
2008 10,0

Drie van de zes oktobers waren kouder dan het langjarig gemiddelde van 10,6 graden. Toch is het gemiddelde van de laatste zes jaar met 11,3 graden C hoger dan het langjarig gemiddelde. Dat komt door de warme oktobers in 2005 en 2006. Opmerkelijk is de koude oktober van 2003, die gemiddeld maar liefst 6,2 graden kouder was dan de warmste oktober in deze beknopte reeks. Er is dus veel variatie in temperatuur in deze maand.

Aangenaam

Ondanks de wat lage temperatuur was oktober ook best mooie periodes qua weer, wat blijkt uit de volgende samenvatting:

Neerslag: 107,4 mm (85,1)
Maximum: 18,0 mm op de 5e
Verdamping: 36,1 mm (31)

Neerslagoverschot: 71,3 mm

Gemiddelde luchtdruk: 1014,4 hPa (1014,9)
Maximum: 1034,0 hPa op de 26e
Minimum: 991,9 hPa op de 6e

Gemiddelde windsnelheid: 2,3 m/s (2,2)

Overheersende windrichting: ZW (ZZW)

Maximale zonnestraling: 734 W per vierkante meter op de 3e
Zonne-energie: 20.222 J per vierkante centimeter (17.322)
Uren zonneschijn: 123 (103)


Mooie periodes werden afgewisseld met mindere periodes, het regende vrij veel, maar de grote hoeveelheid zonneschijn vergoedde veel.

Oktober in plaatjes

Eindelijk heb ik tijd gevonden om wat mooie foto's van de laatste tijd op deze site te zetten. Ik heb al een voorproefje gegeven op een site waarvan ik zeker ben dat niemand er op zou kijken, dus hier zijn ze dan eindelijk!

Zo was oktober in Bussum*:




Zo zien bomen eruit in oktober: groen, geel of alle kleuren van de regenboog.



 
Nog wat beelden uit een nazomers Bussum (11 oktober 2008).



 
Op de heide was het lekker zonnig. Links: in de verte de zendmast in Hilversum, waarvoor je best wat paadjes moet afleggen. Rechts: een scherp contrast.




 
Bussum kleurt rood (nog steeds 11 oktober).  




Ook op 14 oktober was het fraai weer. Helaas kwam daarna de klad een beetje in de nazomer.




 
Op de 18e was het een stuk minder zonnig en hadden de meeste bomen al hele lagen organisch materiaal afgeworpen.


*De Bussummerheide is Hilversums grondgebied

Gerelateerde artikelen:

September was een k-maand; 04-10 2008

1 opmerking: